Jak myślą designerzy. Amalgamaty koncepcyjne w designie

Abstrakt

Celem niniejszego tekstu jest określenie tych obszarów designu, w których badaniu przydatna może być struktura metafory (Lakoff, Johnson 2010) oraz w jakim zakresie może być ona niewy­starczająca. Bazę dla rozważań stanowią przykłady rozwiązań zastosowanych przez designerów. Projektanci podejmując decyzje dotyczące przyszłego kształtu, funkcji i wyglądu przedmiotu opierają się na swojej wiedzy na temat rzeczywistości, ludzkich potrzeb i przekazują użytkowni­kom to, jak rozumieją rolę i cele designu w życiu społecznym, a tym samym swoją wizję codzien­ności. Na podstawie omawianych przykładów, tekst odnosi się do specyficznego rodzaju myśle­nia podczas pracy nad projektem, charakterystycznego dla designerów. Rozważania prowadzą do tezy, iż w sposób myślenia designerów pełniej opisuje model conceptual blending (Fauconnier, Turner 2002) niż struktura metafory, która nie zawsze może być zastosowana. W literaturze polskiej conceptual blending, tłumaczone jako „amalgamaty pojęciowe”, najczęściej pojawia się w odniesieniu do badań lingwistycznych. Artykuł proponuje tłumaczenie „amalgamaty koncep­cyjne”, jako poszerzającego znaczenie terminu i mającego zastosowanie również w badaniu myślenia wizualnego, w tym designu.