Anarchokapitalistyczna wizja bezpieczeństwa: wojna jako narzędzie państwowej dominacji

Autor

  • Karina Żmudzińska Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji

DOI:

https://doi.org/10.26485/SPE/2024/132/5

Słowa kluczowe:

libertarianizm, aksjomat nieagresji, państwocentryzm.

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badań jest anarchokapitalistyczna wizja bezpieczeństwa zewnętrznego. Obejmuje to analizę tego, w jaki sposób anarchokapitaliści postrzegają rolę państwa w generowaniu konfliktów zbrojnych oraz ich krytykę państwa jako głównego podmiotu odpowiedzialnego za prowadzenie wojen. W badaniu rozważane są również konsekwencje istnienia państw i wojny dla globalnego bezpieczeństwa, w tym zagrożenie nuklearne.

Cel badawczy: Celem badawczym jest zbadanie, czy anarchokapitalistyczna koncepcja bezpieczeństwa zewnętrznego, oparta na aksjomacie nieagresji i postulacie eliminacji państwa jako źródła przemocy, może być realną alternatywą dla państwocentrycznej perspektywy bezpieczeństwa. Badanie dąży do oceny, czy wizja ta ma zastosowanie praktyczne w rzeczywistym świecie, czy jest jedynie utopijną teorią.

Metoda badawcza: Podstawową metodą jest analiza tekstów przedstawicieli myśli anarchokapitalistycznej, w tym przede wszystkim Murraya Rothbarda.

Wnioski: Anarchokapitaliści krytykują państwo jako źródło konfliktów, podkreślając, że monopol na przemoc prowadzi do eskalacji wojen. Uważają, że wojny służą jedynie umacnianiu władzy elit, a nie społeczeństwu. Szczególną uwagę zwracają na zagrożenie nuklearne, postulując rozbrojenie, ponieważ wojna nuklearna nie ma zwycięzców. Choć ich wizja bywa uznawana za utopijną, anarchokapitaliści, z Murrayem Rothbardem na czele, wierzą, że stanowi realistyczną alternatywę dla państwocentrycznego modelu bezpieczeństwa, opartą na dobrowolnych relacjach i nieagresji.

Liczba pobrań

Brak danych dotyczących pobrań.

Bibliografia

Barry N.P., On Classical Liberalism and Libertarianism, St. Martinʼs Press, New York 1987, cyt. za: M. Modrzejewska, Josiah Warren – pierwszy amerykański anarchista?, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.

Bergland D., Libertarianism in One Lesson, Orpheus Publications, Costa Mesa, CA 1990.

Casey G., Libertarian Anarchy: Against the State, tłum. własne, Continuum, London 2012.

Danneskjöld R., Prywatna obronność oparta na ubezpieczeniach a efekt gapowicza, tłum. J. Borusewicz, Journal of Libertarian Studies 2011/2, https://mises.pl/artykul/danneskjold-prywatna-obronnosc-oparta-na-ubezpieczeniach-a-efekt-gapowicza#_ednref11; stan na 15.09.2024 r.

Doherty B., Radicals for Capitalism: A Freewheeling History of the Modern American Libertarian Movement, tłum. własne, PublicAffairs, New York 2007.

Gordon D., The Essential Rothbard, Ludwig von Mises Institute, Auburn Alabama 2007.

Hoppe H.-H., Demokracja, Bóg który zawiódł, Fijorr Publishing, Warszawa 2007.

Hospers H., Libertarianism: A Political Philosophy for Tomorrow, Nash Publishing, Los Angeles 1971.

Huemer M., Problem władzy politycznej: o przymusie i posłuszeństwie, tłum. H. Lewiński, P. Świercz, Instytut Ludwiga von Misesa, Wrocław 2019.

Jakubczak R., Obrona narodowa w tworzeniu bezpieczeństwa III RP, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2004.

Kitler W., Bezpieczeństwo wewnętrzne w świetle współczesnych wyzwań teorii i praktyki problemu, Wiedza Obronna 2023/282 (1), s. 119–120, https://wiedzaobronna.edu.pl/index.php/wo/article/view/218/206; stan na 16.09.2024 r.

Kukułka J., Polityka zagraniczna a polityka wewnętrzna, w: J. Kukułka, R. Zięba (red.), Polityka zagraniczna państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992, s. 30.

Marczak J., Współczesny charakter, potrzeby i organizacja bezpieczeństwa narodowego, w: W. Kitler, A. Skrabacz (red.), Wojskowe wsparcie władz cywilnych i społeczeństwa – założenia przygotowania i użycie, Wydawnictwo Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej im. Józefa Tuliszkowskiego – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2004, s. 20.

Nock A.J., Państwo – nasz wróg. Klasyczna krytyka wprowadzająca rozróżnienie między „rządem” a „państwem”, tłum. L.S. Kolek, Instytut Liberalno-Konserwatywny, Lublin–Rzeszów 2005.

Rothbard M.N., Egalitarianism as a Revolt Against Nature and Other Essays, 2nd ed, Ludwig von Mises Institute, Auburn, Alabama 2000, https://mises.org/library/book/egalitarianism-revolt-against-nature-and-other-essays; stan na 19.09.2024 r.

Rothbard M.N., O nową wolność. Manifest libertariański, tłum. W. Falkowski, Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 2004, https://mises.pl/ebook/manifest-libertarianski; stan na 9.08.2024 r.

Schwartz P., Libertarianism: The Perversion of Liberty, w: A. Rand, The Voice of Reason: Essays in Objectivist Thought, New American Library, New York 1988.

Spooner L., No Treason No. VI, The Constitution of no Authority, nakładem własnym, Boston 1870; reprint: Libertarian Publishers, Novoto, CA 94947, rozdz. I–III., tłum. J. Sierpiński, https://pl.anarchistlibraries.net/library/lysander-spooner-konstytucja-bez-autorytetu; stan na 17.09.2024 r.

Soroka P., Strategia bezpieczeństwa zewnętrznego Polski. Proces formułowania, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna Adam, Warszawa 2006.

Wiśniewski J.B., The Economics of Law, Order, and Action. The Logic of Public Goods, Routledge Advances in Heterodox Economics, London 2018.

Zdrodowski B. (red.), Łepkowski W., Kaczmarek J., Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa, wyd. 6, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008, s. 14–15, https://elk.wans.edu.pl/wp-content/uploads/2021/11/Slownik_terminow_z_zakreu_bezpieczenstwa_narodoweg.pdf; stan na 10.09.2024

Żebrowski A., Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane problemy, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica 2012/(8), s. 8.

Gazeta Wyborcza, „Javier Solana:Mam sentyment do Polaków”, https://wyborcza.pl/7,75399,18906989,javier-solana-mam-sentyment-do-polakow.html; stan na 13.09.2024 r.

Pobrania

Opublikowane

2024-10-10

Jak cytować

Żmudzińska, K. (2024). Anarchokapitalistyczna wizja bezpieczeństwa: wojna jako narzędzie państwowej dominacji. Studia Prawno-Ekonomiczne, 132, 65–79. https://doi.org/10.26485/SPE/2024/132/5

Numer

Dział

ARTYKUŁY - PRAWO