“The dances lasted long into the night” – searching for dance descriptions in Stefan Pac’s diary. Seventeenth-century memoirism and the problem of describing immaterial reality
DOI:
https://doi.org/10.26485/me.2023.1-06Keywords:
ballet, court ballet, diary, grand tour, itinerary, court culture, travel writing, Stefan Pac, dance, 17th-century theatre, Władysław IV VasaAbstract
The presented research focuses on issues related to the depiction of intangible works of art in Old Polish literature. The discussion centres on 17th-century memoir writing, exploring both its possibilities and its genre-specific limitations. The study examines descriptions of dance included in the itinerary of Stefan Pac, who accompanied Prince Władysław Vasa on his grand tour. Based on an analysis of passages detailing both the artistic dance-theater performances witnessed by the entourage and the social gatherings where participants engaged in utilitarian-social dances, a schema for constructing a typical description of this form of movement, as recorded in Pac’s diary, is identified. Each component of this description is subjected to further reflection.
References
Agnel, R., Żukowski, J. (2023). Balet i taniec sceniczny na polskim dworze królewskim w latach 1587–1648. W: Żukowski, J. (red.), Triumfalna harmonia. Teatr Władysława IV. Eseje (s. 249–285). Warszawa: Arx Regia, Zamek Królewski w Warszawie.
Chodkowski, A. (red.) (1995). Encyklopedia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Czapliński, W. (1979). Stefan Pac. W: E. Rostworowski (red.), Polski Słownik Biograficzny (s. 748–749). T. 24. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Czyż, A. S. (2016). Fundacje artystyczne rodziny Paców: „Lilum bonae spei ab antiquitate consecratum”. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Drabecka, M. (1966.). Tańce historyczne. Warszawa: Centralna Poradnia Amatorskiego Ruchu Artystycznego.
Drożdż, T. (2012). Człowiek i taniec. Systemy choreograficzne jako profile badania kultury. Katowice: Uniwersytet Śląski.
Klimczyk, W. (2015). Wirus mobilizacji: Taniec a kształtowanie się nowoczesności (1455–1795). T. 1. Kraków: Universitas.
Krzywy, R. (2001). Od hodoeporikonu do eposu peregrynackiego: Studium z historii form literackich. Warszawa: Zakład Graficzny Uniwersytetu Warszawskiego.
Michałowska, T., Sarnowska-Temeriusz, E., Otwinowska, B. (red.) (1990). Słownik literatury staropolskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Przyboś, A. (1977). Wstęp. W: A. Przyboś (red.), Podróż królewicza Władysława Wazy do krajów Europy Zachodniej w latach 1624–1625 (s. 7–35). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Przybyszewska-Jarmińska, B. (2007). Muzyczne dwory polskich Wazów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.
Reglińska-Jemioł, A. (2012). Formy taneczne w polskim teatrze jezuickim XVIII wieku. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Reglińska-Jemioł A. (2022). Męski tancerz i jego rola w widowiskach teatralnych XVI–XVIII wieku. Didaskalia. Gazeta Teatralna, 171, 82–101.
Rytel, J. (1962). „Pamiętniki” Paska na tle pamiętnikarstwa staropolskiego. Szkic z dziejów prozy narracyjnej. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich–Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Rytel, J. (1990). Studia z dziejów prozy staropolskiej. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Szweykowska, A. (1976). Dramma per musica w teatrze Wazów. 1635–1648. Karta z dziejów barokowego dramatu. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Szweykowski, Z (1970). Tradition and Popular Elements in Polish Music of the Baroque Era. The Musical Quarterly, 1, 99–115.
Turska, I. (1983). Krótki zarys historii tańca i baletu. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne.
Wisner, H. (2009). Władysław IV Waza. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Żukowski, J. (2011), Vestiti di conserto, maschare di cera. Kostiumy baletowe na dworze Władysława IV Wazy. Pamiętnik Teatralny, 60 (1), 5–44.
Żukowski, J. (2013). »Maszkary Bakcha« czyli król Władysław tańczy. Barok. Historia, Literatura, Sztuka, 20 (1), 33–85.
Żukowski, J. (2015). Diana triumfująca: brukselski balet ku czci Władysława Zygmunta Wazy a zagadnienie ikonografii performatywnej. Barok. Historia, Literatura, Sztuka, 22 (1), 61–85.
Żurawska, J. (1998). Pod maską Alcyny. W: R. Ocieczek, B. Mazurkowa (red.), Z ducha Tassa. Księga pamiątkowa sesji naukowej w czterechsetlecie śmierci pisarza (1544–1595) (s. 61–72). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Francuskie korzenie baletu. Pobrane z: www.trubadur.pl/old/Biul_24/Balet_Francuskie.html (4.05.2023).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
