Bezpłatny transport do lokalu wyborczego jako działanie na rzecz zwiększenia frekwencji wyborczej (na przykładzie gmin województwa łódzkiego)
DOI:
https://doi.org/10.26485/SW/2024/38/5Słowa kluczowe:
transport wyborców, zwiększenie frekwencji, wybory parlamentarne, nowelizacja Kodeksu wyborczegoAbstrakt
W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z nowelizacją Kodeksu wyborczego uchwaloną przez Sejm 26 stycznia 2023 r. Przedmiotem analiz były działania na rzecz zwiększenia frekwencji wyborczej poprzez organizację bezpłatnego transportu do lokali wyborczych, a także praktyka stosowania odpowiednich przepisów Kodeksu wyborczego na przykładzie gmin województwa łódzkiego. Przedstawiono również zagadnienia związane z zasadą równości i ciszą legislacyjną. Przeprowadzone badania dowodzą nikłego zainteresowania wyborców proponowanymi rozwiązaniami prawnymi, pomimo zaskakująco wysokiej frekwencji wyborczej.
Bibliografia
Perz Adrian. 2023. „Wyłączenie trybu pilnego oraz zasada ciszy legislacyjnej jako ustrojowe gwarancje stabilności tworzenia prawa wyborczego”. Studia Wyborcze 35: 7–23.
Pyrzyńska Agata. 2023. „Instytucja ciszy legislacyjnej w polskim prawie wyborczym”. Krytyka Prawa 15: 214–232.
Rachwał Marcin. 2020. „Frekwencja wyborcza w Polsce na poziomie ogólnokrajowym – wybrane aspekty zagadnienia”. Przegląd Politologiczny 2: 73–86.
Rogulska Beata. 2023. Komunikat z badań CBOS nr 36/2023 „Polacy o nowelizacji kodeksu wyborczego i ułatwieniach w głosowaniu”. Warszawa: CBOS.
Skorupska Magdalena. 2019. „Frekwencja w wyborach do Sejmu w Polsce w latach 2001–2015 – perspektywa geograficzna”. Społeczeństwo i Polityka 60: 201–220.
Szwed Marcin. 2022. Rozwiązanie kazusu. Zasady prawa wyborczego. W Prawo konstytucyjne. Kazusy z rozwiązaniami. Red. Mirosław Granat, Marek Zubik. LEX/el.
Szymanek Jarosław. 2023. Ocena skutków prawnych regulacji zawartej w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2897/IX kadencja), 6 kwietnia 2023.
Zbieranek Jarosław. 2023. Kodeks wyborczy. Informator o zmianach 2023. Warszawa: Wolters Kluwer.
Buczkowski Łukasz. 2023. „Analiza działań na rzecz zwiększenia frekwencji przewidzianych w nowelizacji Kodeksu wyborczego z 26 stycznia 2023 r.”. Przegląd Politologiczny 70: 250–269.
Chmaj Marek. 2023. Prawo wyborcze w Polsce. Warszawa: Wolters Kluwer.
Chmielnicki Paweł. 2023. Opinia prawna w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2897/IX kadencja), 11 stycznia 2023.
Chybalski Piotr. 2023. Ocena skutków prawnych regulacji zawartej w poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2897/IX kadencja), 5 kwietnia 2023.
Ellis Andrew i inni. 2008. Aktywizowanie wyborców. Inicjatywy z różnych krajów świata. Warszawa: Instytut Spraw Obywatelskich.
Garlicki Leszek. 2022. Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu. Warszawa: Wolters Kluwer.
Kądziela Adam. 2019. „Partycypacja wyborcza młodych Polaków – uwarunkowania i wyzwania”. Prawo i Polityka 9: 104–124.
Korycki Krzysztof. 2017. „Alternatywne techniki głosowania a frekwencja wyborcza”. Studia Wyborcze 23: 83–105.
Mecacci Matteo. 2023. Opinia prawna Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie na zlecenie Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (druk senacki nr 911/X kadencja), 20 lutego 2023.
Michalak Anna. 2019. „Wolności i prawa jednostki”. W Polskie prawo konstytucyjne. Red. Dariusz Górecki. Warszawa: Wolters Kluwer.
Batko-Tołuć Katarzyna. 2023. „Zmiany w Kodeksie Wyborczym – grzechy twórców”. Sieć Obywatelska Watchdog, 13.01.2023. https://siecobywatelska.pl/zmiany-w-kodeksie-wyborczym/ (dostęp 21.10.2023).
Jałoszewski Mariusz. 2022. „PiS wrzuca nowy kodeks wyborczy. Ma zwiększyć frekwencję w jego bastionach i w jego elektoracie”. OKO.press, 22.12.2022. https://oko.press/pis-wrzuca-nowy-kodeks-wyborczy-ma-zwiekszyc-frekwencje-w-jego-bastionach-i-w-jego-elektoracie (dostęp 21.10.2023).
Pacewicz Piotr. 2023. „Młodzi oddadzą Polskę starym. Alarmująca różnica mobilizacji wyborczej 2023”. OKO.press, 13.04.2023. https://oko.press/mlodzi-oddadza-polske-starym-alarmujaca-roznica-mobilizacji-wyborczej-2023 (dostęp 1.04.2024).
Pacuła Paulina. 2023. „Naruszenie tajności wyborów. RPO krytykuje zmiany w kodeksie wyborczym forsowane przez PiS”. OKO.press, 14.02.2023. https://oko.press/naruszenie-tajnosi-wyborow-rpo-krytykuje-zmiany-w-kodeksie-wyborczym-forsowane-przez-pis (dostęp 21.10.2023).
Podlaski Urząd Wojewódzki w Białymstoku. 2023. Informacja w sprawie bezpłatnego transportu na wybory. Gov.pl, 2.10.2023. https://www.gov.pl/web/uw-podlaski/informacja-w-sprawie-bezplatnego-transportu-na-wybory (dostęp 28.10.2023).
Senat RP. 2023. Głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy. Gov.pl, 22.02.2023. https://www.senat.gov.pl/sklad/senatorowie/szczegoly-glosowania,506,27,10.html (dostęp 24.10.2023).
Skory Tomasz. 2023. „Za późno na zmiany Kodeksu wyborczego”. RMF24.pl, 2.01.2023. https://www.rmf24.pl/polityka/news-za-pozno-na-zmiany-kodeksu-wyborczego,nId,6509707#crp_state=1 (dostęp 29.10.2023).
Zaborowska Malwina. 2019. „Wyniki wyborów: Jak głosy rozkładały się według wieku, płci, wykształcenia wyborców?”. RMF24.pl, 13.10.2019. https://www.rmf24.pl/raporty/raport-wybory-parlamentarne-2019-fakty/najnowsze/news-wyniki-wyborow-jak-glosy-rozkladaly-sie-wedlug-wieku-plci-wy,nId,3276136#crp_state=1 (dostęp 21.10.2023).
Ustawa z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 497).
Uchwała Senatu RP z dnia 22 lutego 2023 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/DC9F-5043F88467EAC125895F003F067D/%24File/3036.pdf (dostęp 29.10.2023).
Wyrok TK z dnia 3 listopada 2006 r., sygn. K 31/06, OTK-A 2006, nr 10, poz. 147.
Wyrok TK z dnia 28 października 2009 r., sygn. Kp 3/09, OTK-A 2009, nr 9, poz. 138.
Wyrok TK z dnia 17 czerwca 2020 r., sygn. SK 26/19 (Dz.U. 2020 poz. 1075).
Informacja wójta gminy Brzeziny o organizacji gminnego przewozu pasażerskiego dla wyborców ujętych w spisie wyborców w stałych obwodach głosowania na obszarze gminy Brzeziny. https://bip-v1-files.idcom-jst.pl/sites/47260/wiadomosci/711485/files/rozklad_jazdy_autobusow_wybory_do_sejmu_rp_i_do_senatu_rp.pdf (dostęp 29.10.2023).
Komisja Wenecka. 2002. Kodeks Dobrej Praktyki w Sprawach Wyborczych. Wytyczne i raport wyjaśniający. https://bisnetus.files.wordpress.com/2016/03/kodeks_dobrej_praktyki_w_sprawach_wyborczych.pdf (dostęp 29.10.2023).
Opinia Związku Województw RP z dnia 10 stycznia 2023 r. https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/11253358FF8660DCC125893300571763/%24File/2897-003.pdf (dostęp 29.10.2023).
Pismo Związku Powiatów Polskich z dnia 8 lutego 2023 roku, znak: Or.A.0531/19/23. https://www.senat.gov.pl/download/gfx/senat/pl/senatinicjatywypliki/12413/4/911-zpp.pdf (dostęp 29.10.2023).
Uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2897/IX kadencja), Warszawa, 22 grudnia 2022 r. https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/C7638BEA032AA704C12589210041822B/%24File/2897-%20uzas.docx (dostęp 29.10.2023).
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.