Schyłek dyscyplin: zmagania w polu czy o pole socjologii?

Abstrakt

W artykule przedstawiam próbę analizy aktualnej sytuacji socjologii w kontekście cech dystynktywnych dyscypliny, porównując cztery plany jej funkcjonowania: plan edukacyjny, plan badawczy, plan awansów zawodowych oraz plan administracyjno-prawny. W planie edukacyjnym prezentuję skutki procesu bolońskiego oraz rywalizacji o oferty edukacyjne między uniwersytetami i wydziałami. W planie badawczym skupiam się na koncepcji episteme klasycystycznej (Foucault), z której wyłoniły się dyscypliny (taksonomia), oraz na późnomodernistycznym horyzoncie „wypływania” nauk z ram akademii i dyscyplin. W planie awansów zawodowych ilustruję starania środowiska o uprawomocnienie prac inter- i transdyscyplinarnych wraz z towarzyszącymi temu ambiwalencjami. I na koniec, w planie administracyjno- prawnym, interpretuję zapis ustawowy mówiący o możliwości uzyskania doktoratu z dziedziny nauki, a nie z dyscypliny naukowej. Materiał badawczy, na którym opieram przedstawiane wnioski, pochodzi z dwóch źródeł: z kilkunastoletnich studiów etnometodologiczno-hermeneutycznych nad recenzjami prac doktorskich i habilitacyjnych oraz z 22 lat doświadczeń członkini rad naukowych nadających stopnie naukowe.